AKTUALNOŚCI

„JEZUICI W ŚWIĘTEJ LIPCE”. NOWA KSIĄŻKA EDGARA SUKIENNIKA

9 maja 2023

Ukazała się książka poświęcona ojcom i braciom posługującym w Świętej Lipce. Jezuici w Świętej Lipce Edgara Sukiennika – historyka związanego z Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego – to monografia poświęcona wielowymiarowej działalności Towarzystwa Jezusowego przy sanktuarium świętolipskim, gdzie kult maryjny rozwija się od 700 lat.

Umiłowanie Świętej Lipki jest charakterystyczną cechą badawczą dr. Edgara Sukiennika – historyka Kościoła, pracownika naukowego Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, autora kilku opracowań związanych z dziejami przepięknego i budzącego podziw sanktuarium maryjnego na pograniczu Warmii i Mazur. Przed dwoma laty historyk zredagował wspólnie z o. dr. Aleksandrem Jacyniakiem obszerną pracę zbiorową Święta Lipka. Perła na pograniczu ziem, kultur i wyznań, w której znalazły się referaty z sympozjum upamiętniającego 50-lecie koronacji obrazu Matki Bożej Świętolipskiej oraz 400-lecie oddania Świętej Lipki pod opiekę króla Zygmunta III Wazy i jego następców. Rok temu ogłosił drukiem samodzielną publikację – bogato ilustrowany album zawierający życiorysy 100 postaci szczególnie zasłużonych dla rozwoju sanktuarium, parafii i domu zakonnego jezuitów. Dlatego z dużym zainteresowaniem przeczytałem wersję próbną kolejnej książki dr. Edgara Sukiennika – tym razem traktującej w sposób naukowy o jezuitach posługujących tu od 1632 r.

Myliłby się ten, kto sądziłby, że o Świętej Lipce napisano już wszystko i nie da się dodać do tego, nic poza powtórzeniem już znanych faktów. Powstało wiele przewodników i albumów ukazujących przede wszystkim wartość artystyczną kościoła, słynnych organów, obrazu Matki Bożej z Dzieciątkiem czy krużganków odpustowych. Nie brakuje także opracowań ukazujących zmagania konserwatorów o ocalenie zabytku narażonego na destrukcyjne działanie niesprzyjających warunków klimatycznych. Brakowało natomiast publikacji poświęconych samym jezuitom – gospodarzom tego miejsca, stróżom kultu Matki Bożej Świętolipskiej i współtwórcom Jej krajobrazu religijnego, bez których trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie sanktuarium w obecnym kształcie. Dr Edgar Sukiennik konsekwentnie wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom i prezentuje publikację przygotowaną według wymogów warsztatu naukowego historyka – publikację, której głównymi bohaterami nie są wcale słynne organy, ani pięknie wyzłocone figury, ani nawet cudowny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem – główny cel pielgrzymów. Głównymi bohaterami opracowania są sami jezuici i to przez pryzmat ich działalności autor prowadzi narrację poświęconą historii klasztoru, sanktuarium i parafii.

[…] Dr Edgar Sukiennik kilka razy podkreślił, że historię tworzą konkretni ludzie. Jego najnowsza książka przypomina tę prawdę w całej pełni. Bez ludzi nawet najpiękniejsze perły architektury będą puste i martwe. To działalność człowieka ożywia je i nadaje im kształt. Dobrze, że dr Edgar Sukiennik uchwycił tę zależność i pokazał ją na przykładzie pracy misyjnej, duszpasterskiej, inwestycyjnej i kulturalnej konkretnych jezuitów. Dzięki temu czytelnicy otrzymają wartościowe opracowanie naukowe, ukazujące zupełnie nowe spojrzenie na Świętą Lipkę – spojrzenie od strony ludzi będących jej gospodarzami i kierownikami duchowymi.

[z recenzji x. prof. Józefa Mandziuka]

Edgar Sukiennik, Jezuici w Świętej Lipce, Warszawa 2023

Książka dr. Edgara Sukiennika dostępna jest w Sklepie Mt 5,14.