W 41. rocznicę wyboru Jana Paweł II odbyła się uroczysta premiera Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego. W wydarzeniu, które zbiegło się w czasie z zapowiedzią beatyfikacji prymasa Stefana Wyszyńskiego, uczestniczyli m.in. prezydent RP Andrzej Duda, metropolita warszawski Kazimierz kard. Nycz oraz Piotr Gliński, wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego.
W dniu premiery odbył również performance Jerzego Kaliny Strumień pamięci. Suplikacja, zgodnie z zapowiedzią artysty „akcja obrzędowa w obecności i ze współudziałem publiczności zgromadzonej przed frontonem Świątyni Opatrzności Bożej”. Przed wejściem głównym do Świątyni, na długości 80 metrów rozłożone zostały dwie części flagi – biała i czerwona, zszywane nićmi w kolorze flagi Watykanu i papieża – Polaka, który łączy.
Wielki sukces premiery nie byłby możliwy bez dzielnych wolontariuszy Mt 5,14.
W dniu 16 października w 41. rocznicę wyboru Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową odbyła się uroczysta premiera Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego. W wydarzeniu, które zbiegło się w czasie z zapowiedzią beatyfikacji kard. Wyszyńskiego, uczestniczyli. Prezydent RP Andrzej Duda, metropolita warszawski, kard. Kazimierz Nycz oraz Piotr Gliński, Wicepremier, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Forma Polonia – Jasna Góra jako duchowa stolica Polski, najważniejsze miejsce dla Stefana Wyszyńskiego i Karola Wojtyły, prezentująca doniosłe wydarzenia: Śluby Jasnogórskie, Wielką Nowennę i Milenium Chrztu Polski. W centrum – wierna kopia obrazu Czarnej Madonny, wykonana przez Dorotę Zemłę oraz sukienka wypożyczona z klasztoru oo. paulinów na Jasnej Górze. Z założenia strefa przeznaczona na refleksję. W strefie umieściliśmy również obraz Forma Polonia Tadeusza Boruty.
Zło dobrem zwyciężaj – ponura rzeczywistość PRL-u, z akcentem na polskie miesiące: czerwiec 1956, grudzień 1970, czerwiec 1976, sierpień 1980; w tej samej strefie – Sobór Watykański II jako przełomowe wydarzenie w życiu Kościoła katolickiego, z uwzględnieniem roli prymasa Stefana Wyszyńskiego i arcybiskupa Karola Wojtyły.
Pokój łez – okoliczności wyboru Karola Wojtyły na papieża, reakcje świata (także komunistów), pierwsze gesty i słowa Jana Pawła II. Scenograficzną atrakcją jest tzw. pokój łez (garderoba w Kaplicy Sykstyńskiej, gdzie nowo wybrany papież przebiera się z szat kardynalskich w papieskie), w którym eksponowane są realistyczne obrazy Aldony Mickiewicz.
Pontifex – Budowniczy Mostów – symbolicznym środkiem wyrazu do pokazaniu ogromu tematów związanych z pontyfikatem jest łódź – wewnątrz opowiadamy o polskich i zagranicznych pielgrzymkach, encyklikach i działalność papieża w Watykanie. Przełamanie łodzi podkreśla dramatyczne wydarzenia związane z 1981 r. – zamach na Jana Pawła II, śmierć prymasa Wyszyńskiego i wprowadzenie stanu wojennego. Kluczem do zrozumienia pontyfikatu są następujące wartości: Miłość, Odpowiedzialność, Odwaga, Pokój, Prawda, Przyjaźń, Wierność, Wolność, Pamięć, Piękno, Dobro i Pokora.
Urbi et Orbi (Miastu i światu) – odchodzenie Jana Pawła II, ostatnie – nieme – błogosławieństwo, pogrzeb. W strefie – eksponowana jest kopia kapy, w której Jan Paweł II otwierał Drzwi Święte w bazylice św. Piotra, inaugurując Wielki Jubileusz Roku 2000.
Dekalog – źródło nauczania i życia Stefana Wyszyńskiego i Karola Wojtyły, z ich cytatami, wyrażone w symbolice malarskiej przez Stefana Gierowskiego, wybitnego przedstawiciela polskiej awangardy.
Każda zawiera głęboki przekaz historyczny i moralny, osadzony w warstwie artystycznej. Premiera stała się momentem prezentacji głównych eksponatów Muzeum, a także możliwości zastosowania obrazu i dźwięku zgodnie z koncepcją artystyczną, jaka przyświecała twórcom muzeum, w którym to jego bohaterowie są oczywistymi i pierwszymi narratorami.
Głównną uroczystość poprzedziła lekcja muzeulana skierowana do uczniów Liceum Ogólnokształcącego Przymierza Rodzin im. Jana Pawła II w Warszawie, którą przeprowadził Piotr Dmitrowicz zastępca dyrektora Mt5,14
Ekspozycja główna znajduje się na wysokości 26 metrów (ósmego piętra) i zajmuje około 2000 metrów kwadratowych powierzchni.
Wraz z premierą Mt 5,14 rozpoczną się testy techniczne ekspozycji głównej, jej uzupełnianie oraz ostateczne odbiory techniczne. Potrwa to jeszcze pewien czas. Nie wyklucza to odwiedzin muzeum przez pierwszych gości, którymi będą zaproszone na lekcję muzealną grupy młodzieży szkolnej. W ten sposób ekspozycja główna muzeum na przełomie roku zostanie udostępniona zwiedzającym.
W dniu premiery, 16 października, odbył również performance znanego artysty, jednego z pierwszych performerów w Polsce, Jerzego Kaliny pt. „Strumień pamięci. Suplikacja”. Zgodnie z zapowiedzią autora to „akcja obrzędowa w obecności i ze współudziałem publiczności zgromadzonej przed frontonem Świątyni Opatrzności Bożej”. Przed wejściem głównym do Świątyni, na długości 80 metrów rozłożone zostaną dwie części flagi – biała i czerwona. Części te będą zszywane nićmi w kolorze flagi papieskiej, co symbolizować ma papieża – Polaka, który łączy.
W przestrzeni przed Świątynią Opatrzności Bożej pozostaje siedząca w bezruchu kobieta. Cisza!
Kobieta wyjmuje z torebki żółtą nitkę, nawleka igłę i zaczyna zszywać materiał.
Jest to początek długotrwałego, starannego zszywania, łączenia, scalania.
Ta prosta, benedyktyńska czynność jest jednocześnie samotnym, ale też wspólnym doświadczeniem losu, który od narodzin do kresu jest naszym udziałem.
W tej mozolnej, często przerastającej nasze siły niekończącej się pracy, dzięki pomocy Opatrzności Bożej przekazujemy następnym pokoleniom wiarę i siłę przetrwania.
16 października 1978 r. w Rzymie kolegium kardynalskie wybrało metropolitę krakowskiego Karola Kardynała Wojtyłę na papieża Kościoła katolickiego. Przyjął on imię Jana Pawła II.
41 lat później w środę 16 października w samo południe u stóp Świątyni Opatrzności Bożej w Wilanowie zszywanie polskiej ziemi rozpoczął Jerzy Kalina. Performance „Strumień Pamięci. Suplikacja”, nazwany przez artystę „akcją obrzędową”, towarzyszył premierze Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego.
Jerzy Kalina (ur. 1944) – rzeźbiarz, scenograf teatralny i filmowy, twórca instalacji, filmów animowanych i dokumentalnych, spektakli teatralnych, jeden z pierwszych performerów w Polsce. Inspirują go ważne wydarzenia związane ze współczesną historią Polski, a dzieła artysty charakteryzuje łączenie nowoczesnych środków wyrazu z wartościami chrześcijańskimi. Do najsłynniejszych prac Jerzego Kaliny należy pomnik anonimowego przechodnia Przejście, który w 1977 r. został wzniesiony u zbiegu ulic Świętokrzyskiej i Mazowieckiej w Warszawie. W latach 80. należał do twórców zaangażowanych w działalność antykomunistyczną. Stworzył oprawę wizualną pogrzebu x. Jerzego Popiełuszki, a także zaprojektował trzy ołtarze papieskie w Warszawie w 1984, 1991 i 1999 r. Zaprojektował również kaplice w Belwederze i Pałacu Prezydenckim. Współpracuje z Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego.
Zapraszamy wszystkie szkoły do udziału w projekcie edukacyjnym przygotowanym przez Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego
Proponujemy scenariusze lekcyjne dla szkól podstawowych i liceów.
W celu uzyskania informacji i rezerwowania terminów prosimy o kontakt mailowy na adres: edukacja@mt514.pl
Debiut muzealnego programu edukacyjnego Warszawa Wojtyły odbył się 26.09.2019 r. w warszawskich Włochach. Odwiedziliśmy Mikroszkołę, placówkę skupiającą uczniów od zerówki do klasy czwartej, gdzie, szczególnie bliska wychowankom, rodzicom i nauczycielom jest pedagogika Montessori i wartości chrześcijańskie. Wspólne odkrywanie świata, podsycanie pasji dzieci, wytrwałe poszukiwanie prawdy, dobra i piękna jest dla tej niewielkiej szkolnej społeczności ważniejsze niż wyniki testów.
Zostaliśmy żywiołowo przyjęci przez naszych gospodarzy, replika papieskiego samochodu wzbudziła duże zainteresowanie. We wjeździe towarzyszyła nam ekipa telewizyjna stacji TVN Turbo. Auto zostało wykorzystane jako pomoc naukowa dla projektu edukacyjnego. Dzieci mogły zobaczyć, dotknąć, swobodnie wsiąść do samochodu, jakim jeździł przyszły papież. Pracownicy muzeum czuwali nad przebiegiem zajęć, dzieląc lekcje na części empiryczną, związana z warszawą m-20 i teoretyczną, rozmowę na temat znaczenia pamięci i roli muzeów w jej utrzymywaniu.
Od września samochód odwiedza szkoły w stolicy, a później również w innych miastach. To doskonały pretekst do poprowadzenia zajęć o bohaterach naszego muzeum i opowiedzenia o nich w inny niż utarty, stereotypowy sposób.
Zachęcamy wszystkich do udziału w naszym projekcie!
Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego zaprasza na tegoroczne Dni Wilanowa. W sobotę 7 września przed Pałacem Króla Jana III prezentowana będzie słynna Warszawa Wojtyły – replika jedynego samochodu, który należał do przyszłego papieża Jana Pawła II.
Dni Wilanowa to największa w ciągu roku impreza dzielnicy, na uczestników czeka moc atrakcji. Nie zabraknie wrażeń dla najmłodszych, a coś dla siebie znajdą miłośnicy sportu i zdrowego trybu życia, fani teatru i live cooking. Oraz motoryzacji.
Przez całą sobotę w przepięknej scenerii Pałacu Króla Jana III prezentowana będzie replika historycznego auta, którego właścicielem od 1958 roku był bp Karol Wojtyła. Co prawda nigdy nie miał prawa jazdy, ale jeździł nią z kierowcą, regularnie odprowadzając składki ubezpieczeniowe i opłacając podatki. Auto było dla niego niezawodnym środkiem transportu. Krakowski biskup, a później kardynał, dojeżdżał nim na wizytacje parafii oraz wykłady na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a także na górskie wycieczki i spływy kajakowe. Warszawą podróżował także do stolicy, gdzie spotykał się z drugim patronem Muzeum, prymasem Stefanem Wyszyńskim.
Replikę samochodu wykonał Adam Klimek (TVN Turbo) na zamówienie Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego. TVN Turbo wyemitowało odcinki specjalne programu „Samochód marzeń. Kup i zrób”, w którym pokazano, jak budowano replikę jedynego auta, którego właścicielem był Karol Wojtyła.
W 75. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, 1 sierpnia br., kard. Kazimierz Nycz w asyście harcerzy złożył wieniec pod pomnikiem kard. Stefana Wyszyńskiego przy kościele sióstr wizytek na Krakowskim Przedmieściu. Uroczystość zorganizowało MT 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego.
Miejsce ceremonii nie było przypadkowe. Jest mało znanym faktem, że ks. Stefan Wyszyński, późniejszy Prymas Polski, był kapelanem Armii Krajowej okręgu Żoliborz-Kampinos oraz szpitala powstańczego w podwarszawskim Laskach. Przygotowywał na śmierć powstańców, asystował przy ich operacjach, sam znosił rannych żołnierzy do szpitala, udzielał także posługi duszpasterskiej Niemcom i walczącym w ich szeregach Węgrach i Ukraińcach.
„Patrzył na płonącą Warszawę w czasie Powstania Warszawskiego właśnie z perspektywy Lasek. W miejscowości oddalonej od Warszawy o kilkanaście kilometrów w powietrzu fruwały kartki palącego się papieru, ze zniszczonych miejsc życia społecznego i kulturalnego” – mówił kard. Nycz.
Pod koniec powstania, na jednej z kartek przyniesionych przez wiatr, ks. Wyszyński odczytał słowa: „Będziesz miłował”. Skomentował to wówczas następująco: „Nic droższego nie mogła nam przysłać ginąca stolica. To najświętszy apel walczącej Warszawy do nas i do całego świata. Apel i testament… Będziesz miłował”.
Te słowa znalazły się na biało-czerwonej szarfie, którą opasany został pomnik kard. Wyszyńskiego. Przy monumencie stu harcerzy z całej Polski pełniło wartę. Po ceremonii harcerze rozdawali mieszkańcom stolicy pięknie wydana przez Muzeum Jana Pawła II i Prymas Wyszyńskiego kartkę ze słowami: Będziesz miłował.
Tekst: Grzegorz Polak
Fot. Joanna Krzyżanowska
Ja, osobiście byłem przeciwny Powstaniu; gdy jednak otrzymałem nominację na kapelana AK okręgu Laski-Izabelin, Wawrzyszew, Boernerowo, Kampinos – poddałem się bez zastrzeżeń decyzjom Dowództwa. Dążyłem tylko do tego, by z Zakładu nie czynić ośrodka koncentracji, intendentury, zaopatrzenia, piekarni i kuchni polowych, a nadto radio i formacji wileńskich. Uważałem, że to daje sposobność do ataków WM, GSP i formacji własowców. Jakoś później tak się stało. Czyniło mnie to podejrzanym w oczach dowództwa AK.
Prymas Stefan Wyszyński, 1 sierpnia 1978 r.
Nie wszyscy wiedzą, że x. Stefan Wyszyński miał swój udział w Powstaniu Warszawskim. Gdy 1 sierpnia 1944 r. wybuchło powstanie, znajdował się w Laskach. Wspierał żołnierzy walczących w kampinoskich oddziałach pełniąc funkcję kapelana AK okręgu wojskowego Żoliborz-Kampinos. Działał pod pseudonimem „Radwan III”.
W domu rekolekcyjnym zamienionym na szpital powstańczy, x. Wyszyński pełnił posługę kapłańską wśród rannych żołnierzy, asystował także przy operacjach. Odwiedzał też inne szpitale powstańcze na terenie Puszczy Kampinoskiej.
Oto jego wspomnienia z tamtego czasu:
„Pamiętam pierwsze dni powstania warszawskiego. Przebywałem na terenie Kampinosu. Biegnąc z komżą i stułą do miejsca, w którym właśnie zakończyła się bitwa z oddziałami niemieckimi, natknąłem się na trzech rannych żołnierzy z wyszarpanymi wnętrznościami. Zatrzymałem się przy nich. Wokół nie było nikogo. Jak im pomóc?”
[Stefan Kardynał Wyszyński, Z gniazda orląt… Wybór przemówień i konferencji dla młodzieży, Rzym 1972]
„W okresie powstania byłem kapelanem AK i miałem dużo kontaktu z cierpieniem, niedolą i męką ludzką. Pamiętam operację bardzo dzielnego żołnierza, któremu trzeba było odjąć nogę. Powiedział, że zgodzi się na operację pod tym warunkiem, że przez cały czas będę przy nim stał. Złapał mnie za rękę i trzymał ją, dopóki nie zaczął działać środek usypiający. Byłem wtedy strasznie nieuczciwy, bo gdy poczułem, że jego ręka opadła, pobiegłem do innych, których trzeba było spowiadać lub przygotowywać do następnych operacji. Aby zdążyć na czas, umówiłem się tylko z lekarzem, że mnie natychmiast wezwie, gdy mój żołnierz zacznie się budzić. W tym wypadku nie było innego wyjścia. Przyszedłem w porę, gdy on budził się już po operacji. Było to dla niego wielką pociechą, podtrzymaniem i otuchą. Wystarczyła sama życzliwość, współczująca obecność, jakieś dobre słowo, trzymanie za rękę”
[Prymas Stefan Wyszyński, marzec 1966 r, Warszawa, w: Idzie nowych ludzi plemię, Poznań 1973]
„Pamiętam pewne zdarzenie. Biegałem od jednego szpitala do drugiego. W Laskach pod Izabelinem były szpitale powstańcze; była też izba dla kobiet, które przerażone, uciekając z płonącego Żoliborza, po drodze, w rowach, rodziły przedwcześnie swoje dzieci. Zbieraliśmy je na polach jak gruszki spadające z drzew”
[Stefan Wyszyński, Droga życia, Warszawa 2001]
Pod koniec Powstania Warszawskiego mieszkający w Laskach ks. Stefan Wyszyński zobaczył na niebie chmurę wirujących kartek niesionych przez wiatr od strony płonącej stolicy. Na jednej z nich widniał niedopalony fragment ze słowami: „Będziesz miłował”. Wyszyński zaniósł karteczkę do kaplicy, pokazał siostrom i powiedział: „Będziesz miłował… Nic droższego nie mogła nam przysłać ginąca stolica. To najświętszy apel walczącej Warszawy do nas i do całego świata. Apel i testament… Będziesz miłował…”
[Stefan Wyszyński, Droga życia, Warszawa 2001]
„Chodząc dziś po ulicach Stolicy, pamiętajmy, że jest to miasto, w którym zginęło ponad 300 tysięcy warszawian. Najlepsza młodzież obmyła krwią swoją bruki tego miasta. Tak się miłuje. Nie ma miłości bez ofiary. Przez taką miłość zyskuje się prawo do Ojczyzny. Dlatego młodzież gotowa była na wszystko. Zdolna była walczyć o wolność i zarazem wybraniać się przed nienawiścią”
[Stefan Wyszyński, Droga życia, Warszawa 2001]
„Na warszawskim bruku zburzonego miasta – zamienionego w popioły i zgliszcza – pozostał Chrystus. Obalony wprawdzie, niemocny, leżący na swym krzyżu, ale dłonią pokazujący zburzonej Stolicy niebo, aby nie przestała wierzyć, iż może się odrodzić. Jednego tylko potrzeba – nadziei! Sursum corda!”
[Stefan Wyszyński, Droga życia, Warszawa 2001]
Uroczyste otwarcie wystawy Polonia Semper fidelis. Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, które odbyło się 30 maja 2019 r.przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, rozpoczęło obchody upamiętniające 40. rocznicę I pielgrzymki Jana Pawła II do Polski.
Podczas wernisażu głos zabrali m.n. biskup Michał Janocha, Aldo Amati, ambasador Włoch, Roberto Cincotta, dyrektor Włoskiego Instytutu Kultury, Rafał Wiśniewski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury, Jan Kowalski, dyrektor Biura Programu „Niepodległa”, Enrico Sarcinelli, prezes Archiwum Fotograficznego CRAF, Marcin Adamczewski, dyrektor Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego oraz Joanna Olendzka z Mt 5,14, kurator wystawy.
Podczas wystąpień podkreślono historyczny wymiar pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, której klimat i atmosferę oddały w sposób nadzwyczajny zdjęcia włoskiego fotografa i reportażysty, Carla Leidi. W wernisażu wziął udział Dyrektor Archiwum Fotograficznego CRAF, Luca Giuliani. Gościem honorowym wernisażu był syn artysty – Francesco Leidi. Spotkanie poprowadził Andrzej Arseniuk, rzecznik prasowy Mt 5,14.
Podczas Nocy Muzeów wolontariusze wspierali ekipę muzealną w prezentacji aranżowanej właśnie ekspozycji Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego.
Odwiedzający mogli obejrzeć w jednej ze stref imponujących rozmiarów drewnianą łódź, symbolizującą pontyfikat Jana Pawła II. Obok znalazła się dokładna kopia ozdobnych szat liturgicznych, które św. Jan Paweł II miał na ramionach podczas inauguracji obchodów Wielkiego Jubileuszu Roku 2000. W kolejnej zaprezentowano niezwykły cykl obrazów Dekalog Stefana Gierowskiego, najwybitniejszego przedstawiciela polskiej awangardy. W całości przygotowana została strefa „Kraków” stylizowana na atelier fotograficzne – głównymi eksponatami stały się przedmioty z krakowskiego zakładu Pawła Bielca, w którym wykonano portret Karola Wojtyły w czasach studenckich oraz tableau – portrety aktorów ze studenckiej grupy teatralnej „Studia 39”.
„Kardynał Stefan Wyszyński, arcybiskup gnieżnieński i warszawski, 70 lat po ingresie”
Ogólnopolska konferencja naukowa „Kardynał Stefan Wyszyński, arcybiskup gnieżnieński i warszawski, 70 lat po ingresie” odbędzie się na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w dniu 9 kwietnia 2019 roku.
Szczegółowy program konferencji przedstawiamy na załączonym plakacie.
Zapraszamy!