EN

Partnerzy:

Fundacja Niezależnych Inicjatyw Studenckich im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego zaprasza 16 grudnia na konferencję Prymas Wyszyński jako postać kształtująca polskie społeczeństwo. Spotkanie, w którym wezmą udział eksperci Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, odbędzie się w popularnej formule on-line.

Konferencja skierowana jest do wszystkich osób, chcących pogłębić swoją wiedzę na temat życia i działalności Prymasa Tysiąclecia. Uczestnicy postarają się odpowiedzieć na takie pytania jak: kim był kardynał Wyszyński? Jak jego nauczanie i postawa wpłynęły na polskie społeczeństwo? Jakie były realia życia Polaków w czasie komunizmu? Czy współcześnie możemy obserwować dziedzictwo Prymasa Tysiąclecia?
Wśród prelegentów znajdą się m.in. współpracownicy Mt 5,14: Anna Rastawicka oraz dr Edgar Sukiennik.

PROGRAM

Zespół Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego przygotował dla Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG) publikację edukacyjną Przewodnicy po świecie wartości – Jan Paweł II i prymas Stefan Wyszyński. Pozycja przeznaczona jest dla uczniów szkół polonijnych.

Publikacja była przygotowywana z myślą o uczniach szkół polonijnych każdego poziomu – od nauczania początkowego aż po szkołę średnią. Została dostosowana do różnych odbiorców, autorzy wzięli pod uwagę nawet niejednorodny poziom języka polskiego użytkowników i trudniejsze pojęcia umieścili w załączonym słowniku. Z materiałów można korzystać zarówno w szkole, jak i w domu podczas samodzielnej nauki.

Motywem przewodnim było nauczanie Jana Pawła II oraz prymasa Stefana Wyszyńskiego, z którego autorzy wybrali siedem najważniejszych wartości, wokół których zbudowano opowieść nie tylko o bohaterach podręcznika, lecz także o Polsce. Zamysłem autorów było przybliżenie historii ojczyzny w przystępny sposób – zarówno pod względem merytoryczno-metodycznym, jak i graficznym. Dlatego użytkownicy poznają Polskę na różnych poziomach: historycznym (rozbiory Polski, odzyskanie niepodległości, okupacja, komunizm etc.), tradycyjnym (obchodzenie świąt i zwyczaje rodzinne) oraz kulturowym (legendy i teksty kultury).

Dzięki tej wielowarstwowości i pięknej szacie graficznej autorzy oddają młodszym pokoleniom uniwersalny podręcznik, z którego można czerpać różnorodną wiedzę: o historii, języku polskim, kulturze i tradycjach, twórcach, nauczaniu papieskim oraz prymasowskim, roli wiary w życiu… Całości dopełniają dopasowane do wieku ćwiczenia.

Na placu Wolności w Opolu prezentowana jest ekspozycja Wyszyńskiego i Wojtyły gramatyka życia, przygotowana przez Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego oraz Instytut Pamięci Narodowej.

 

Wojtyła i Wyszyński są częścią naszej wielkiej pamięci, stąd ważne, by w tym adwentowym czasie przypomnieć ich sylwetki. Ważne, by takim mieście jak Opole, w tym miejscu, na placu Wolności, gdzie często spotykali się ludzie domagający się wolności, były ustawione tablice z myślami ludzi, którzy poświęcili życie dla tych ideałów – tłumaczył dr Tomasz Greniuch, naczelnik opolskiego oddziału IPN.

Wystawa Wyszyńskiego i Wojtyły gramatyka życia powstała w 2018 roku z okazji 70-lecia jubileuszu objęcia przez bp. Stefana Wyszyńskiego tronu prymasowskiego oraz 40. rocznicy wyboru Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. Na całość wystawy składają się zdjęcia archiwalne i cytaty, których zestawienie daje widzowi przestrzeń do refleksji. Kluczem do jej zrozumienia jest otwarty katalog pojęć będących filarami, na których opiera się – jak to nazwał Karol Wojtyła – „gramatyki życia” zarówno jednostek jak i całych społeczności. Przywołane wartości pojawiają się w myślach wszystkich, którzy świadomie chcą przeżywać swoje istnienie.

źródło: IPN Wrocław

 

 

Wielka jest wartość dumy narodowej, radości i śpiewu. Nie przeczymy tym wartościom, ale pamiętajmy, że obok dumy i radości, która ogarnęła nie tylko Polskę – wierzcie, ogarnęła cały świat, wszystkich ludzi! – musimy być świadomi naszej odpowiedzialności. Przecież to jest wielkie zadanie wobec Kościoła, wobec Europy, wobec świata słowiańskiego, wobec całego świata, gdy na Tronie Piotrowym zasiada nasz rodak – Polak! Wspomnijmy te długie oczekiwania i nadzieje na polskiego Papieża. Papież-Polak! Od razu pada pytanie: jaki jest jego naród? Skąd się wywodzi? Uwaga skierowana jest na Polskę. Jesteśmy teraz na cenzurowanym. Będą ludzie podglądać nie tylko nasze cnoty i zalety, których coś nie coś mamy, ale i nasze wady, których też nam nie brak. Słowacki wołał:
«A trzeba mocy, byśmy ten Pański dźwignęli świat:
Więc oto idzie Papież Słowiański, ludowy brat».
Unowocześnił później to sformułowanie poetyckie Gałczyński.

Prymas Stefan Wyszyński, 6 listopada 1978 r.

Pontyfikat Jana Pawła II stanowił jeden z najważniejszych okresów w historii Polski. I jak każde wydarzenie tej rangi, poprzedzony był proroctwami, które odczytujemy właściwie dopiero dziś, po wielu latach. Takim proroctwem był słynny wiersz Juliusza Słowackiego z 1848 roku o „słowiańskim papieżu”, który „zdrowie przyniesie, rozpali miłość i zbawi świat”. Autorem profetycznego dla papieża-Polaka utworu był także niemal sto lat później inny wielki polski poeta, Konstanty Ildefons Gałczyński.

W lutym 1939 roku na łamach popularnego tygodnika literackiego „Prosto z mostu” ukazał się wiersz Modlitwa za pomyślny wybór papieża. Jego autorem był Konstanty Ildefons Gałczyński, uznany już wówczas poeta, który w ten sposób komentował zmianę na tronie papieskim. 10 lutego 1939 roku po 17 latach pontyfikatu zmarł papież Pius XI i trwały przygotowania do wyboru jego następcy.

Gałczyński w pozornie żartobliwy sposób zwracał się do Matki Bożej o wstawiennictwo za dobrym wyborem. Czynił to przywołując frazy powszechnie znane, pochodzące z Litanii Loretańskiej: „Domu Złotego, Arki i Niebieskiej Bramy i Gwiazdy!”. W swych poetyckich błaganiach (modlitwa litanijna to właśnie modlitwa błagalna) jakby szukał wsparcia autorytetu, wybierając o. Macieja Kazimierza Sarbiewskiego SI – polskiego poetę z XVII stulecia, nazywanego „sarmackim Horacjuszem” (Horatius Sarmaticus).

Twórca ten został przywołany przez Gałczyńskiego nieprzypadkowo. Jak zwraca uwagę prof. Agnieszka Czajkowska, ów uczony jezuita, wykładowca Akademii Wileńskiej, odznaczony laurem poetyckim przez papieża Urbana VIII, był przenikliwym obserwatorem współczesnej sobie politycznej rzeczywistości, a przy tym wiernym czcicielem Maryi. W swojej odzie Do Urbana VIII Papieża gdy niezmierne siły tureckie ustąpiły z Węgier, następcę św. Piotra kreował na obrońcę świata chrześcijańskiego przed ekspansją islamską (XVII stulecie to czasy wojen z Turcją). Nasz „praszczur w Watykanie” ustanawiał papieża wykonawcą woli świata chrześcijańskiego, o wstawiennictwo prosząc Matkę Bożą:

Panna niebieska,
Gromicielka piekła,
W zorzową szatę odziana,
Bogdajby prośbę za Rzymem wyrzekła,
Prośbę o życie Urbana!

Gałczyński odwołał się do dorobku o. Sarbiewskiego, świadom niestabilności czasów sobie współczesnych, które potrzebują papieża, co „mocniej jeszcze ściśnie ster świata”. O to apelował do „Królowej tej polskiej Korony” i „Gwiazdy dla Piotrowej łodzi”, dzięki której na „świętym conclave” podjęta zostanie decyzja czyniąca Watykan „nową wiosną świata, który nadchodzi!”. Padły wówczas słowa, które właśnie można odczytać za proroctwo, spełnione cztery dekady później:

O to, Królowo, schodząc w serca głębię,
błagam, słuchając, co mówi Duch Boży:
nowe papiestwo jak dąb się rozłoży
przy polskim dębie.

16 października 1978 roku „święte conclave” dokonało wyboru Jana Pawła II, a nowy papież przyjął swą dotychczasową dewizę biskupią Totus Tuus (pochodzącą z Traktatu o prawdziwym nabożeństwie do Najświętszej Maryi Panny św. Ludwika Marii Grignion de Montfort: Totus Tuus ego sum et omnia mea Tua sunt…), oddając siebie i losy całego świata pod opiekę Maryi. W ten sposób niejako dopełniła się ta więź, o którą prosił poeta.

Przy wejściu na ekspozycję główną Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego planowane jest umieszczenie tekstu słynnego Słowiańskiego papieża Juliusza Słowackiego. Może warto, żeby znalazła się tam też Modlitwa za pomyślny wybór papieża Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego? Pisana słynnym zielonym atramentem?

Artykuł został opracowany m.in. na podstawie studiów prof. Agnieszki Czajkowskiej «Proroctwo Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego» oraz prof. Zbigniewa Chojnowskiego «Listy Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego do redaktora ‘Prosto z Mostu’» («Bibliotekarz Podlaski» 2019, 3).

 

MODLITWA ZA POMYŚLNY WYBÓR PAPIEŻA

Domu Złotego, Arki i Niebieskiej
Bramy, i Gwiazdy! – grzmię słowy litanii,
bo tak się ongiś praszczur w Watykanie
modlił Sarbiewski.

Na przyszłych wieków nadchodzącą sławę
zwróć, o Królowo tej polskiej Korony,
serca wyborców, spuść promień złocony
w święte conclave.

Daj kardynałom natchnienia i hartu,
ażeby nowy papież mocniej jeszcze
ścisnął ster świata, co świta w boleści
na zgubę czartu.

Maryjo, Gwiazdo dla Piotrowej łodzi,
w Tobie jedynie i trud, i zapłata,
uczyń Watykan nową wiosną świata,
który nadchodzi!

O to, Królowo, schodząc w serca głębię,
błagam, słuchając, co mówi Duch Boży:
nowe papiestwo jak dąb się rozłoży
przy polskim dębie.

Konstanty Ildefons Gałczyński
„Prosto z Mostu” 1939, 9

 

Z okazji Międzynarodowego Dnia Wolontariusza przesyłamy wszystkim naszym Wolontariuszom życzenia zdrowia, bo teraz ono jest najważniejsze, spokoju w tych trudnych dniach, entuzjazmu pomimo trudności i czerpania radości nawet z nietypowego wolontariatu. Dziękujemy Wam za wszystkie poświęcone chwile, cierpliwość i wsparcie. Mamy nadzieję, że będziecie z nami również w przyszłym roku. Do zobaczenia niebawem przy kolejnych projektach.

Dzięki szybkiej reakcji i zdecydowanym działaniom Instytutu Pamięci Narodowej, zniszczona w nocy z 21 na 22 listopada wystawa Wyszyńskiego i Wojtyły gramatyka życia, współtworzona przez Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, została na nowo przygotowana oraz przekazana do Rejowca. Jest ona obecnie powtórnie prezentowana przy tamtejszym kościele pw. św. Jozafata Kuncewicza.

Zniszczenie wystawy było wielokrotnie przywoływane w środkach masowego przekazu. Nie brakowało również odniesień i komentarzy znanych osób w tej sprawie, która wzbudziła społeczne poruszenie, zwłaszcza tych, dla których ataki na miejsca kultu nie są obojętne. Odpowiednie służby prowadzą czynności w kierunku ustalenia sprawców dewastacji poprzedniej wystawy.

Inicjatorem wystawy w Rejowcu jest miejscowy oddział Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, natomiast jako całość została ona przygotowana przez Mt 5,14 oraz Instytut Pamięci Narodowej. Ekspozycja powstała z okazji przypadającego w 2018 roku 70-lecia prymasowskiej nominacji Sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego, a także 40. rocznicy wyboru Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. Prezentuje ona archiwalne zdjęcia oraz cytaty wspomnianych rodaków, które dotyczą konkretnych wartości, a także pojęć będących filarami – jak nazwał to św. Jan Paweł II – „gramatyki życia” jednostek i całych społeczności.

Parafia w Rejowcu to już kolejne miejsce, gdzie prezentowana jest ekspozycja. Wcześniej gościła ona m.in. w ramach XXVI Dni Polskiej Kultury Chrześcijańskiej w Budapeszcie, w tym roku będzie jeszcze prezentowana w Dęblinie.

 

Źródło: e-civitas.pl

W oddziale Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego przy pl. Bankowym 1A otwarto wystawę Willmann encore. Męczeństwa apostołów. W wernisażu transmitowanym on-line uczestniczyli m.in. metropolita warszawski Kazimierz kard. Nycz oraz wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin.

„Zorganizowanie wystawy w tych trudnych czasach było dla nas wyzwaniem. Ale kultura dzisiaj wymaga takich wyzwań – wymaga tego, by udostępniać wspaniałe obrazy także on-line. I to też dzisiaj czynimy”, mówił otwierając wystawę Piotr Dmitrowicz, dyrektor Mt 5,14. Wiceminister Jarosław Sellin przypomniał, że to „dzięki inicjatywie trzech muzeów – Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego oraz Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, a także przychylności kościelnych i świeckich właścicieli dzieł podjęto się organizacji dwóch willmannowskich wystaw w Warszawie”. Pierwszą z nich – otwartą w oddziale Mt 5,14 Willmann encore. Męczeństwa apostołów będzie można zwiedzać od chwili otwarcia muzeów do końca stycznia, a na ekspozycji znajdzie się 18 wielkich płócien ze słynnego dolnośląskiego cyklu. Tymczasem zaś wystawa jest dostępna on-line:

https://willmann.wirtualny-mt514.pl

Z kolei 16 grudnia w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej zostanie otwarta wystawa Willmann. Opus minor prezentująca 30 mniejszych obrazów i około 30 rysunków i grafik autorskich. Wystawę można będzie zwiedzać od otwarcia muzeów do 14 lutego 2021 r.

Wiceminister Jarosław Sellin dodał, że planowane jest przedłużenie trwania wystaw, bo muzea będą zamknięte co najmniej do 27 grudnia. Metropolita warszawski Kazimierz kard. Nycz także wyraził nadzieję, że doczekają one takich czasów, że „wszyscy miłośnicy Willmanna będą mogli na zobaczyć je na żywo”.

Michael Leopold Willmann – urodzony 26 września 1630 r. w Królewcu, zmarł 26 sierpnia 1706 r. w Lubiążu – był jednym z najwybitniejszych artystów doby baroku w Europie Środkowej. Przeszło pół wieku żył i tworzył na Śląsku, stąd nazywany jest dzisiaj „śląskim Rembrandtem”.

 

Wystawa Willmann Encore. Męczeństwa Apostołów, Oddział Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, pl. Bankowy 1A, czynna do 24 stycznia 2021 r.

 

źródło: Polska Agencja Prasowa PAP

zdjęcia: Mt 5,14/J. Tecmer

 

Zapis całej debaty można obejrzeć tutaj:

Od dzisiaj w oddziale Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego przy pl. Bankowym 1A pokazywana jest wystawa Willmann Encore. Męczeństwa apostołów. Ze względu na ograniczenia związane z pandemią, obrazy będą dostępne jedynie on-line do momentu, kiedy muzea i galerie zostaną otwarte dla zwiedzających.

Tymczasem zapraszamy na wirtualny spacer po wystawie Willmann Encore. Męczeństwa apostołów.

 

Warszawska wystawa monograficzna Michaela Leopolda Willmanna (1630–1706) to pierwsze takie przedsięwzięcie w stolicy i wyjątkowa okazja do podziwiana dzieł światowej klasy artysty okresu baroku.

Z bogatego dorobku artystycznego Michaela Leopolda Willmanna, liczącego ok. 500 prac, do czasów współczesnych zachowało się ok. 300. W Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego znajdzie się 18 wielkich płócien ze słynnego cyklu Męczeństwa apostołów, natomiast w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej zostanie zaprezentowanych 30 mniejszych obrazów i około 30 rysunków i grafik autorskich. Prezentowane prace pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Narodowego w Warszawie, Biblioteki Narodowej oraz Muzeum Archidiecezji Warszawskiej.

Warszawska wystawa dzieł „śląskiego Rembrandta” jest swoistą kontynuacją wystawy Willmann. Opus magnum, która miała miejsce we Wrocławiu do października br. W tamtejszym Muzeum Narodowym zaprezentowano blisko 100 obrazów, czyli trzecią część zachowanego dorobku artysty. Po przeszło 75 latach scalony został wreszcie słynny cykl Męczeństwa apostołów. Pierwotnie obrazy z tego cyklu dekorowały kościół opactwa OO. Cystersów w Lubiążu, a po światowej wojnie znalazły się w warszawskich świątyniach. Dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, tym razem to w Warszawie będzie można w jednym miejscu podziwiać ten monumentalny cykl obrazów oraz inne dzieła mistrza kontrreformacji.

Otwarcie wystawy odbędzie się 1 grudnia 2020 r. o godz. 16 z udziałem Jarosław Sellina, sekretarza stanu w MKiDN, Kazimierza kardynała Nycza – metropolity warszawskiego, Piotra Dmitrowicza – dyrektora Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, Piotra Oszczanowskiego – dyrektora Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz x. dr. Mirosława Nowaka – dyrektora Muzeum Archidiecezji Warszawskiej. Ze względów pandemicznych, otwarcie odbędzie się on-line, transmitowane w mediach społecznościowych Mt 5,14:

www.youtube.com/watch?v=BQwCqcVetlI

Wystawa Willmann w Warszawie prezentowana będzie w dwóch lokalizacjach:

Termin: możliwość zwiedzania wystawy od otwarcia muzeów do 24 stycznia 2021 r.

Kuratorzy: Piotr Dmitrowicz, dyrektor Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego; Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu (MNWr)

Termin:  możliwość zwiedzania wystawy od otwarcia muzeów do 14 lutego 2021 r.

Kuratorzy: x. dr Mirosław Nowak, dyrektor Muzeum Archidiecezji Warszawskiej (MAW); Marek Pierzchała, Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Wystawie towarzyszył będzie katalog wydany pod wspólnym tytułem Willmann w Warszawie, który zawierać będzie zdjęcia prezentowanych obiektów oraz artykuły o życiu i twórczości Michaela Willmanna.

Ukazał się IV, niejako zaległy, tom zapisków prymasa Stefana Wyszyńskiego Pro memoria, obejmujący lata 1956-1957. Edycja serii możliwa jest dzięki współdziałaniu Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego z Archidiecezją Gnieźnieńską, Archidiecezją Warszawską, Instytutem Pamięci Narodowej, Instytutem Prymasowskim oraz Uniwersytetem Stefana Kardynała Wyszyńskiego.

 

Zapiski z lat 1956–1957 obejmują wznowienie posługi prymasowskiej i arcybiskupiej po spowodowanej uwięzieniem ponad trzyletniej nieobecności. To przede wszystkim praca duszpasterska w archidiecezjach gnieźnieńskiej i warszawskiej, a także odnowienie kontaktów z różnymi środowiskami katolików świeckich. To także początek realizacji zaprojektowanego w Komańczy programu duszpasterskiego Wielkiej Nowenny. Szczególnym wydarzeniem opisanym na kartach tego tomu jest podróż do Włoch wiosną 1957 roku. Tom zawiera także relacje ze spotkań z ludźmi komunistycznej władzy – ostatnie dwa miesiące 1956 r. oraz rok 1957 to bowiem czas intensywnych kontaktów państwo – Kościół.

Zainaugurowana w 2017 roku seria wydawnicza Pro memoria jest pierwszą próbą całościowego i krytycznego wydania zapisków Prymasa Tysiąclecia, opatrzonych aparatem naukowym obejmującym wstęp, przypisy oraz indeksy. Tysiące codziennych notatek z ponad 30 lat posługi zostanie zebranych w 27 tomach – do tej pory ukazało się osiem pierwszych tomów obejmujących zapiski od 1948 do 1961 roku.

Stefan Wyszyński,  Pro memoria, t. 4: 1956–1957, red. Michał Białkowski, Monika Wiśniewska, Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła Ii i Prymasa Wyszyńskiego, Archidiecezja Gnieźnieńska, Archidiecezja Warszawska, IPN, Instytut Prymasowski, UKSW, Warszawa 2020