Serdecznie zapraszamy do udziału w konkursie Tydzień z Wolontariatem, który będzie odbywał się w tygodniu poprzedzającym Międzynarodowy Dzień Wolontariusza 5.12.

Konkurs będzie odbywał się na profilu społecznościowym Wolontariatu Mt 5,14. Już dziś zapraszamy wszystkich zainteresowanych!

Przed przystąpieniem do konkursu uprzejmie prosimy o zapoznanie się z Regulaminem konkursu.

Zamach na Papieża – śmierć Prymasa. 15 dni, które wstrząsnęły Polską – to tytuł zorganizowanej przez Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego debaty. W spotkaniu udział wzięli Piotr Dmitrowicz (historyk, dyrektor Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego), Sławomir Cenckiewicz (historyk, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego), Jan Maria Jackowski (historyk, senator RP), Paweł Kowal (historyk i politolog, poseł na Sejm RP), a rozmowę poprowadził red. Rafał Dudkiewicz z Polskiego Radia 24.

Spotkanie odbyło się w oddziale Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego przy pl. Bankowym. Tematem dyskusji był maj 1981 r., – „15 dni, które wstrząsnęły Polską” – od zamachu na papieża Jana Pawła II 13 maja po śmierć prymasa Stefana Wyszyńskiego 28 maja. Pretekstem do spotkania było ukazanie się albumu Doświadczyć wspólnoty. Pożegnanie prymasa Wyszyńskiego w obiektywie Jana Marii Jackowskiego, ukazującego niepublikowane dotąd fotografie z pogrzebu Prymasa Tysiąclecia.

Debatę rozpoczęło odtworzenia wypowiedzi będącego już w ciężkim stanie zdrowia prymasa Wyszyńskiego po zamachu na Jana Pawła II. Prymas ówczesne przeżycia Polaków nazwał skromnymi w porównaniu z tym, co dotknęło „apostoła pokoju i miłości w całym świecie”, jak nazwał papieża z Polski. Wskazał, że zamach na papieża sprawia, iż ludzie współcześni czują się zaniepokojeni o losy świata. Stwierdził również, że nie udało się zabezpieczyć głowy Kościoła, i o to zapytał prowadzący spotkanie.

Sławomir Cenckiewicz powiedział, że ciężko ocenić, co konkretnie miał na myśli prymas – czy wspólnota Kościoła nie była w stanie obronić papieża, czy służby Watykanu, czy władze Włoch. Przywołał publikacje IPN analizujące historię zamachu na polskiego papieża, z których wynika, że „tropy sowieckie zamachu są dowiedzione”. Podkreślił, że cały mechanizm decyzyjny nie jest dokładnie znany, jednak „nie ulega wątpliwościom, że ta sprawa wyszła z Moskwy”. Omawiając dramatyczne okoliczności maja 1981 r. zwrócił uwagę na kontekst polityczny w Polsce – do władzy doszedł gen. Jaruzelski, wcześniej miało miejsce przesilenie bydgoskie, nastroje społeczne i w „Solidarności” pogarszają się.

Prof. Paweł Kowal analizował relacja Państwo-Kościół w pierwszej połowie 1981 r., zwracając uwagę na zmiany, jakie zachodziły w pragmatyzmie polityce komunistów względem Kościoła: „Przywództwo polskiego Kościoła musiało mieć naprawdę duże kompetencje polityczne, żeby sobie poradzić z partnerem, który kształtował się trochę inaczej, niż dotychczasowa tradycja PRL. Mam na myśli zarówno Kiszczaka i siłowy aspekt podejścia do Kościoła, jak ludzi wokół Jaruzelskiego, którzy mieli odpowiadać za intelektualne kształtowanie polityki wobec Kościoła”.

Senator Jan Maria Jackowski podkreślił, że Jan Paweł II i prymas Wyszyński w swojej działalności zawsze patrzyli na rzeczywistość przez pryzmat wiary, „obaj byli przekonani i to głosili, że Panem Historii jest Bóg”. Opisując atmosferę tamtych dni przytoczył polityczne okoliczności napięć społecznych. Wspomniał m.in. wielogodzinne spotkanie Wyszyńskiego z Jaruzelskim z 27 marca 1981 r., realną obawę przed interwencją Związku Sowieckiego, wprowadzenie kartek na artykuły spożywcze.

Opowiadał również o tym, jak dokumentował 4-dniowe uroczystości pogrzebowe prymasa Wyszyńskiego. O obecności służb PRL wśród rozmodlonych uczestników a także przedstawicieli władz PRL jako oficjalnej delegacji. Pogrzeb był transmitowany w radiu i telewizji. „Siła zgromadzenia polega na tym, że wspólnie przeżywa się emocje w ważnych chwilach. Starałem się odzwierciedlić to na zdjęciach. To było autentyczne doświadczenie wspólnoty” – mówił, odnosząc się do swojej publikacji ze zdjęciami z pogrzebu Prymasa.

Piotr Dmitrowicz, dyrektor Mt 5,14, mówił, że te „15 dni, które wstrząsnęły Polską”, to były najtrudniejsze dni dla polskiego Kościoła i Polaków od czasu uwięzienia prymasa Wyszyńskiego w 1953 r.: „Strach pomyśleć, co by było, gdyby w maju 1981 r. zabrakło obu wielkich Polaków. Te 15 dni pokazało, co dawali nam obaj, dla Polaków ten czas był wyjątkowy”.

W dyskusji poruszono również m.in. kwestię stosunku kard. Wyszyńskiego i innych ówczesnych biskupów do ruchu „Solidarności”, jego polityczny realizm, stosunek władz PRL do Prymasa, podejście Wyszyńskiego do „żołnierzy wyklętych”. Piotr Dmitrowicz, dyrektor Mt 5,14, dziękując uczestnikom debaty wyraził życzenie, by w przestrzeni muzealnej takich dyskusji było jak najwięcej.

Źródło: Katolicka Agencja Informacyjna (KAI)

Spotkanie – objęte patronatem Polskiego Radia 24 –  było transmitowane, nagranie dostępne jest w mediach społecznościowych Mt 5,14:

W ciągu najbliższych siedmiu lat zostanie wydana cała seria – 27 tomów – dzienników prymasa Stefana Wyszyńskiego – poinformowano 16 listopada podczas zbiorowej prezentacji wszystkich dotychczas wydanych tomów Pro memoria. Edycja serii możliwa jest dzięki współdziałaniu Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego z Archidiecezją Gnieźnieńską, Archidiecezją Warszawską, Instytutem Pamięci Narodowej, Instytutem Prymasowskim oraz Uniwersytetem Stefana Kardynała Wyszyńskiego.

Prezentacja dotychczas wydanych tomów cyklu Pro memoria stanowiła jeden z ostatnich w programie uczelnianych obchodów trwającego Roku Kardynała Stefana Wyszyńskiego. „Wciąż zgłębiamy myśli Prymasa, aby odczytywać je na nowo, w naszych czasach” – mówił x. prof. Ryszard Czekalski, rektor UKSW, otwierając spotkanie. Witając Radę Programową serii Pro memoria oraz redaktorów naukowych poszczególnych tomów zwrócił uwagę na to, jak istotna jest ta pozycja wydawnicza. „To niebywałe, że kard. Wyszyński odnotowując każdy dzień zostawił nam żywą historię, osoby i wydarzenia. Zostawił historię Polski” – podkreślił.

O idei serii naukowej Pro memoria i instytucjach, które biorą udział w jej wydaniu mówił bp Jan Kopiec, przewodniczący Rady Programowej, powołanej w 2015 r. Również bp Kopiec zwrócił uwagę na wyjątkowość notatek kard. Wyszyńskiego: „To z jednej strony dziennik o wydarzeniach, rozmowach i ludziach, a jednocześnie bardzo przemyślane sprawozdanie pozostawione dla potomnych – podkreślił. – Prymas starał się możliwie najlepiej tłumaczyć to, co pisał, identyfikując osoby i wydarzenia. Zastrzegł jednocześnie, że zapiski te można wydać dopiero 30 lat po jego śmierci”. Ksiądz prof. Bogdan Czyżewski mówił o charakterze zbioru zapisków Pro memoria. Wyjaśnił, że istnieje 31 teczek notatek, które znajdują się obecnie w Archiwum Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Część z nich została przekazana osobiście przez Prymasa, reszta trafiła tam już po jego śmierci. Zapiski z lat 1970-1974 zachowały się tylko w maszynopisie. „Pro memoria to głos świadka bezpośredniego, który tak widział świat” – podsumował x. prof. Czyżewski.

Z kolei prof. Jan Żaryn z UKSW mówił o tym, czego nowego możemy dowiedzieć się o prymasie Wyszyńskim z Pro memoria. Zwrócił uwagę, że zapisków wyłania się człowiek święty. Prymas Wyszyński wpisuje się kanon „polskiej świętości” związany z patriotyzmem. Był to Polak rozumiejący i kochający ojczyznę od zarania jej dziejów. Odwoływał się do pamięci historycznej i dzięki temu wypowiadał się w sposób suwerenny. „Żył i pisał w prawdzie będąc przy tym niezwykle skromnym i pracowitym człowiekiem” – podkreślił prof. Żaryn.

O dalszych planach wydawniczych serii mówił prof. Paweł Skibiński, przewodniczący Zespołu Redakcyjnego Pro memoria. Zwrócił uwagę jak wyjątkowa jest to współpraca wydawnicza, która łączy sześć podmiotów. „Według bardzo optymistycznego scenariusza w ciągu pięciu, siedmiu lat powstanie cała seria wydawnicza Pro memoria, 27 tomów” – zapowiedział przewodniczący Zespołu Redakcyjnego.

Spotkanie zakończyła prezentacja książki Kardynał Stefan Wyszyński. Arcybiskup gnieźnieński i warszawski”, wydanej przez Wydawnictwo Naukowe UKSW pod redakcją naukową dr Ewy Czaczkowskiej oraz dr. Edgara Sukiennika z Mt 5,14.

Pro memoria (łac. „ku pamięci”) to osobiste, codzienne notatki kard. Stefana Wyszyńskiego, które prowadził przez cały okres prymasostwa. Pierwszy zapis pochodzi z 22 października 1948 r., czyli dnia śmierci kard. Augusta Hlonda; ostatni opatrzony datą 12 maja 1981 r. prymas Wyszyński sporządził 16 dni przed swoją śmiercią

W naukowym wydaniu dzienników prymasa Stefana Wyszyńskiego Pro memoria poza Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego uczestniczą także Archidiecezja Gnieźnieńska, Archidiecezja Warszawska, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Prymasowski oraz Uniwersytet Stefana Kardynała Wyszyńskiego. Seria liczyć będzie 27 tomów, do tej pory ukazało się ich dziewięć.

źródło: UKSW

Mt 5,14 przygotowało album, związany z wystawą czasową Doświadczyć wspólnoty, ukazującą niepublikowane dotąd fotografie z pogrzebu Prymasa Tysiąclecia. Książka stanowi rozszerzenie tamtej ekspozycji; została uzupełniona m.in. o okolicznościowe teksty Piotra Dmitrowicza, dyrektora Muzeum, oraz autora fotografii a obecnego senatora Jana Marii Jackowskiego.

„Mam nadzieję, ze album, który mam zaszczyt oddać do Państwa rąk, choć trochę przybliży fenomen poczucia jedności, jaki budził w  ludziach kardynał Wyszyński. Dzięki unikatowym fotografiom wykonanym przed laty przez Jana Marie Jackowskiego, mamy możliwość poczuć to narodowe poruszenie, które mogło zostać wywołane wyłącznie stratą kogoś bliskiego i bardzo ważnego”, napisał we wstępie do albumu Piotr Dmitrowicz, dyrektor Mt 5,14.

Książka dostępna jest w Sklepie Mt 5,14.

Doświadczyć wspólnoty. Pożegnanie prymasa Wyszyńskiego w obiektywie Jana Marii Jackowskiego, opr. Elżbieta Gliszczyńska, Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, Warszawa 2021

W czwartek 18 listopada o g. 18.00 zapraszamy na debatę Zamach na Papieża – śmierć Prymasa. 15 dni, które wstrząsnęły Polską. Spotkanie odbędzie się w Oddziale Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego przy pl. Bankowym 1A.

Debata poświęcona będzie wyjątkowemu momentowi w polskiej historii: majowi roku 1981 i „15 dniom, które wstrząsnęły wówczas Polską”. 13 maja 1981 r. doszło do zamachu na papieża Jana Pawła II na placu Świętego Piotra w Rzymie i cała Polska zamarła. Dwa tygodnie później odszedł Prymas Tysiąclecia, kard. Stefan Wyszyński, a jego pogrzeb zamienił się w wielką patriotyczną demonstrację, w trakcie której cały naród żegnał „niekorowanego króla Polski”.

Co działo się w ciągu tych kilkunastu dni nad Wisłą? Jakie znaczenia miał maj 1981 r. dla kondycji Polaków? Jak reagowali na te dramatyczne wydarzenia przedstawiciele komunistycznej władzy, dostojnicy Kościoła i zwykli ludzie? Czy wydarzenia maja 1981 r. ułatwiły wprowadzenie stanu wojennego pół roku później? O tym wszystkim rozmawiać będą uczestnicy organizowanej przez Mt 5,14 debaty:

Piotr Dmitrowicz – historyk, dyrektor Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego

Sławomir Cenckiewicz – historyk, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego

Jan Maria Jackowski – historyk, senator RP

Paweł Kowal – historyk i politolog, poseł na Sejm RP

Debatę, która odbywa się pod patronatem Polskiego Radia 24, poprowadzi red. Rafał Dudkiewicz.

Pretekstem do spotkania jest ukazanie się albumu Doświadczyć wspólnoty. Pożegnanie prymasa Wyszyńskiego w obiektywie Jana Marii Jackowskiego (Warszawa 2021), ukazującego niepublikowane dotąd fotografie z pogrzebu Prymasa Tysiąclecia: „Mam nadzieję, że album, który mam zaszczyt oddać do Państwa rąk, choć trochę przybliży fenomen poczucia jedności, jaki budził w  ludziach kardynał Wyszyński. Dzięki unikatowym fotografiom wykonanym przed laty przez Jana Marię Jackowskiego, mamy możliwość poczuć to narodowe poruszenie, które mogło zostać wywołane wyłącznie stratą kogoś bliskiego i bardzo ważnego”, napisał we wstępie do albumu Piotr Dmitrowicz, dyrektor Mt 5,14.

 

Debata Zamach na Papieża – śmierć Prymasa. 15 dni, które wstrząsnęły Polską

czwartek 18 listopada 2021 r., g. 18.00

Oddział Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, pl. Bankowy 1A

WSTĘP WOLNY

Debata transmitowana będzie w mediach społecznościowych Mt 5,14:

Dziennikarze Polskiego Radia Rzeszów – Iwona Piętak i Dawid Osysko – zajęli 3. miejsce na XVI Festiwalu Polonijnym Losy Polaków za cykl Stefan Wyszyński. Ludzie i miejsca. Świadkowie świętości. Kilkuminutowe audycje to relacje osób znających kard. Wyszyńskiego, nagrywane w miejscach, w których przebywał Prymas Tysiąclecia. Kolegom z Rzeszowa serdecznie gratulujemy!

Dziennikarze Radia Rzeszów odwiedzili m.in. Zuzelę na Mazowszu – miejsce urodzenia Stefana Wyszyńskiego, Warszawę, gdzie pracował i mieszkał przez wiele lat i Komańcz w Bieszczadach, ostatnie miejsce internowania.

„Chcieliśmy przybliżyć słuchaczom sylwetkę Prymasa przez pryzmat wspomnień ludzi, którzy spotkali go na swojej drodze. Dlatego pojechaliśmy do miejsc, w których kiedyś przebywał. Usłyszeliśmy bardzo osobiste, prywatne historie” – tłumaczyła Iwona Piętak.

Cykl emitowany był na antenie Polskiego Radia Rzeszów na początku września br., bezpośrednio przed beatyfikacją Prymasa Tysiąclecia. Jury tak uzasadniło swój wybór: „Z cyklu audycji wyłania się plastyczny obraz Prymasa nie tylko jako dostojnika kościelnego, ale też po prostu żywego człowieka. I to jest największa wartość tej audycji”.

Jednym ze świadków „przesłuchiwanych” przez dziennikarzy z Rzeszowa był Grzegorz Polak, zastępca dyrektora Mt 5,14.

W nocy 14 listopada, 10 dni przed swoimi 103. urodzinami, na Jasnej Górze zmarł o. Jerzy Tomziński OSPPE, najstarszy paulin na świecie, ostatni żyjący polski uczestnik Vaticanum II, któremu dane było poznać wielkich ludzi Kościoła: kard. Stefana Wyszyńskiego i o. Pio oraz papieży – Piusa XII, Jana XXII, Pawła VI i Jana Pawła II.

W 1932 r. związał swoje życie z Jasną Górą, poza nią spędził raptem 10 lat: najpierw na studiach w Krakowie (1938–1939), jako przeor i proboszcz w Leśnej Podlaskiej (1949–1951) oraz prokurator zakonu paulinów w Rzymie (1957–1963). To na Jasnej Górze w 1942 r., podczas wojny światowej, złożył śluby wieczyste w zakonie paulinów, a w 1944 r. przyjął święcenia kapłańskie. Był długoletnim przeorem klasztoru jasnogórskiego i generałem paulinów przez dwie kadencje.

Z jego nazwiskiem wiążą się ważne wydarzenia w historii Kościoła i Polski. To on zainicjował na Jasnej Górze odmawianie Apelu Jasnogórskiego w intencji uwolnienia prymasa Stefana Wyszyńskiego. Jako młody przeor zorganizował uroczystości w 1956 r., który przeszły do historii jako Jasnogórskie Śluby Narodu. Zgromadziły one milion uczestników, co było niewyobrażalnym osiągnięciem, jeśli się weźmie pod uwagę, że nie można było oficjalnie ogłosić uroczystości z obawy przed storpedowaniem ich przez władze komunistyczne. Dzięki zorganizowanej potajemnie sieci młodych współpracownic, zaufanych dziewcząt, które w różnych miastach wrzuciły listy do skrzynek, zaproszenia na uroczystości dotarły do wszystkich polskich parafii. Decyzja o. Tomzińskiego o przygotowaniu namalowanej przez prof. Leonarda Torwirta kopii wizerunku Matki Bożej Częstochowskiej, tzw. obrazu nawiedzenia, umożliwiła peregrynację obrazu po całej Polsce.

Jak spotkam Żydów, to wytrwam w zakonie

Ojciec Jerzy był wspaniałym gawędziarzem. Tak wspominał swoją pierwszą pielgrzymkę z ojcem na Jasną Górę, która odbył jako kilkuletni chłopiec: „Poszliśmy na Drogę Krzyżową, była chyba X Stacja. Patrzę jednak nie na Drogę Krzyżową, tylko na klasztor. Okno było otwarte, widzę, w środku ciemno, siedzi jakiś biały zakonnik, kto to jest? Widzę krzyż, obrazów nie ma, jest tylko obraz Matki Bożej, a w domu to kupa obrazów była. – O Boże, żebym ja nie musiał tutaj mieszkać! – modliłem się w duchu, bo mnie ten pokój przeraził. No, ale Pan Bóg ma poczucie humoru. Potem jako przeor i jako generał przez trzydzieści lat tam mieszkałem. Autentyczne!”.

Kiedy jako młodziutki chłopak z podczęstochowskiej Przystajni wstąpił do paulinów, miał obawy, czy podoła wówczas bardzo surowym regułom życia zakonnego: „Skończył się juwenat i powiedziano nam, że jak kto idzie dalej, do nowicjatu, to punkt zborny jest na Jasnej Górze. Wyjechałem z Przystajni 22 lipca 1935 r. Akurat był poniedziałek, dzień targowy. Na targi zawsze zjeżdżali wozami Żydzi. W przeddzień powiedziałem sobie tak: jak spotkam pierwszy wóz Żydów, to wytrwam w zakonie. Całą noc nie spałem z emocji. Nazajutrz, patrzę, a tu jeden wóz Żydów, drugi wóz. No, myślę sobie, dobra prognoza, chyba wytrwam”.

Kawaler prezydenta

Ojciec Jerzy Tomziński miał nieprawdopodobne szczęście w życiu. Jako 14-letni kandydat do zakonu zastępował brata furtiana, kiedy pojawiła się najważniejsza osoba w państwie. Zresztą niech sam o tym opowie: „15 sierpnia 1932 r. przeżyłem nieprawdopodobną przygodę. Był jubileusz 550-lecia Jasnej Góry. Przyjechałem, oczywiście pod krawatem, w mundurku, spodniach do kantu. Brat furtian mówi do mnie: – Jasiu, przypilnuj tutaj, bo ja muszę iść. – I ja, Jasiu z Przystajni, furty pilnuję, a tu przyjeżdża prezydent Ignacy Mościcki. Do dzisiaj go widzę, nie macie pojęcia, jaki był elegancki: cylinder, białe rękawiczki, biały szalik. Razem z nim idą generałowie, przechodzą. Ja stoję, prezydent podaje mi rękę i mówi: – Dzień dobry, panie kawalerze. – Tak mi mówił, «panie kawalerze», mnie, smarkaczowi z Przystajni. Ale na tym nie koniec. Prezydent poszedł na górę, gdzie miał apartament, a tam ciepłej wody nie było. Mówią mi: – Leć do kuchni. – Ja – buch do kuchni, dzban złapałem i z tą ciepłą wodą idę, a przed drzwiami stoi dwóch pułkowników na warcie i mnie salutują. A prezydent Mościcki znowu: – Dziękuję, panie kawalerze. – Możecie sobie wyobrazić, jak wielkie wrażenie to zrobiło na chłopaku z podczęstochowskiej wsi. Potem byłem na mszy z udziałem prezydenta. Wybiegnę w przyszłość. W 1990 r., jako przeor Jasnej Góry, witam na dziedzińcu prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego. – Panie prezydencie, proszę uważać – zatrzymał się, może myślał, że bomba. Proszę uważać, bo ja jestem kawalerem ostatniego prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego. – Generał nie wierzył, zrobił wielkie oczy, może myślał, że ja kpię. Więc tłumaczę, że on mi mówił: panie kawalerze, a w Polsce już nie ma kawalerów od Mościckiego, a teraz witam pierwszego prezydenta III Rzeczpospolitej jako przeor Jasnej Góry. Taki nieprawdopodobny zbieg okoliczności. Generała Jaruzelskiego to rozbroiło, rozmawiał z paulinami dwie godziny, dużo opowiadał o sobie, także o swoich przeżyciach wojennych, gdy deportowano go z rodziną w głąb Związku Sowieckiego”.

Podczas okupacji niemieckiej był świadkiem odwiedzin hitlerowskich dygnitarzy na Jasnej Górze, którzy, jak wspominał, zachowywali się kulturalnie: „Najwięcej sensacji wzbudził przyjazd Hitlera. O tej wizycie myśmy wiedzieli, bo na jego przyjazd musieli stawić się wszyscy gubernatorzy. Mówiono nam, że przyjeżdża ktoś ważny z Berlina, nie wyjawili kto. Kazali pozamykać okna w godzinie przyjazdu gościa, zażądali dla niego trzech przewodników znających niemiecki. Dla niepoznaki on nie grał pierwszych skrzypiec, tylko ktoś inny. Kościelny, pan Bronisław, twierdził, że poznał Hitlera po charakterystycznej grzywce, ale to jego prywatna opinia. Natomiast nasi ojcowie słyszeli, jak ludzie z otoczenia Hitlera mówili mu, aby się nie podpisywał w księdze w bibliotece klasztornej. Chodziło o to, żeby nie pozostawić żadnego śladu”.

Rozbrajająca szczerość bp. Wyszyńskiego

Stefana Wyszyńskiego poznał w 1946 r., kiedy młody biskup lubelski przyjechał na Jasną Górę na rekolekcje przed otrzymaniem sakry biskupiej. Spotykał się z nim w celu omówienia ceremonii. „Kiedyś do mnie powiedział: «Słuchaj, pomódl się za mnie, bo ja pisać trochę potrafię, ale rządzić – to chyba nie». Bezgraniczna pokora, prawda?” – przywoływał z uznaniem o. Jerzy.

Kiedyś, już jako kardynał, Wyszyński opowiadał o. Tomzińskiemu o rozmowie z watykańskim sekretarzem stanu: „On mówił do prymasa: – No co wy tak się bratacie z komunistami? Co wy wyprawiacie?. – Na to Prymas: – Eminencjo, gdyby w rogu tego pokoju siedział lew, czy eminencja drażniłby go?. – Na to sekretarz stanu: – No nie. – Prymas Wyszyński odpowiedział: – My jesteśmy w takiej sytuacji, że siedzimy w pokoju, w którym znajduje się lew. Nie możemy go drażnić. Papieże kochali i szanowali naszego prymasa, uważali go za bohatera. Niedługo przed śmiercią Piusa XII byłem u niego na audiencji. Papież złapał mnie za obie ręce i potrząsając nimi, pytał: – Mów, mów, jak się trzyma prymas Wyszyński, czy zdrów?. – To było niesamowite”, wspominał po latach o. Tomziński.

Legendarny już za życia zakonnik często wracał wspomnieniami do obchodów milenium w 1966 r., czasu ostrej konfrontacji władzy ludowej z Kościołem. Na trasie nawiedzenia kopii cudownego obrazu przeżył następującą przygodę: „Kiedy cała kawalkada wiozła obraz z Gniezna do Poznania, minęli nas dygnitarze partyjni z pierwszym sekretarzem «Towarzyszem Wiesławem», czyli Władysławem Gomułką. Rozpierzchnęliśmy się wszyscy na boki, aby im zrobić miejsce. W Poznaniu mszę milenijną odprawiano przy ołtarzu na frontonie katedry. Celebransem był abp Karol Wojtyła, a kazanie miał prymas Wyszyński. W tym czasie Gomułka grzmiał tym swoim charakterystycznym głosem z trybuny i przechwalał się, że partia nie pozwoliła przyjechać papieżowi na uroczystości milenijne. Paradoks polegał na tym, że przyszły papież był wtedy wśród nas”.

„Wy tu herbatę pijecie, a papież się modli!”

Ojciec Jerzy lubił żartować, o czym przekonała się świta papieska w czerwcu 1979 r. podczas pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski. Któregoś wieczora na Jasnej Górze o. Jerzy podszedł do osób z otoczenia papieża, aby zapytać, czy czegoś nie potrzebują. Odpowiedzieli, że nie, teraz mogą odpocząć, bo papież poszedł spać. Ojciec Tomziński przypomniał sobie, że nie odmówił brewiarza. Było już bardzo późno, po północy. Wszedł do kaplicy cudownego obrazu i osłupiał. „Patrzę i oczom nie wierzę” – wspominał po latach: „Papież się modli. Pomyślałem sobie – zrobię kawał. Nie papieżowi oczywiście, ale osobom z delegacji watykańskiej. Wracam do nich i krzyczę: – Tak papieża pilnujecie! Wy tu herbatę pijecie, a papież w kaplicy! – Natychmiast zrobił się szum, wszyscy się zerwali i pobiegli do kaplicy towarzyszyć papieżowi”.

Doczekał beatyfikacji swego przyjaciela, kard. Stefana Wyszyńskiego, która odbyła się 12 września. Był prawdopodobnie najstarszym uczestnikiem tej uroczystości. Po jej zakończeniu powiedział, że teraz już może odejść.

Grzegorz Polak, Mt 5,14

Cytaty pochodzą z książki Znam tu każdy kamień. Z o. Jerzym Tomzińskim rozmawia Grzegorz Polak (Kraków 2016).

Uprzejmie informujemy, że w Narodowe Święto Niepodległości 11 listopada nasze Muzeum pozostanie zamknięte.

Zapraszamy w kolejne dni listopada!

Plenerowa wystawa Czas to miłość, upamiętniająca prymasa Stefana Wyszyńskiego, została uroczyście otwarta w Opocznie. Ekspozycja, która stanęła przed miejscowym Miejskim Domem Kultury, przygotowana została przez Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Stefana Wyszyńskiego.

– Wystawa Czas to miłość prezentuje najważniejsze słowa Prymasa Tysiąclecia z kolejnych dekad jego życia, – tłumaczył Julian Adamczyk, kierownik działu edukacji Muzeum. – To co tutaj widzimy to jest 10 tablic. Pokazują one życie Stefana Wyszyńskiego w jego wypowiedziach – mówił podczas otwarcia ekspozycji w Opocznie. W uroczystym otwarciu wystawy uczestniczyli także m.in. senator Rafał Ambrozik, poseł Robert Telus oraz wicewojewoda łódzki Karol Młynarczyk. Nie zabrakło też lokalnych samorządowców ze starostą Marcinem Baranowskim i burmistrzem Dariuszem Kosno na czele oraz opoczyńskiej młodzieży.

Plenerową wystawę Czas to miłość będzie można oglądać w Opocznie do 13 listopada. Jej otwarciu towarzyszyły lekcje muzealne w miejscowych szkołach, poświęcone życiu i działalności kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Wystawa Czas to miłość w nowatorskiej formie graficznej prezentuje najważniejsze słowa Prymasa Tysiąclecia z kolejnych dekad jego życia. Znajdą się na niej także archiwalne fotografie oraz istotne punkty biografii prymasa. Wybrane maksymy mają charakter uniwersalny, wciąż mogą stanowić życiowy drogowskaz dla każdego odwiedzającego ekspozycję.

Celem ekspozycji będzie pokazanie obrazu Prymasa Tysiąclecia jako kogoś, kto niezależnie od okoliczności – często dramatycznych kierował się w życiu po prostu miłością. Ten fakt świadczy o jego wielkości. Prymas Wyszyński był człowiekiem dobrym, serdecznym, wyrozumiałym i mądrym. Wobec samego siebie, wobec współpracowników, wobec wiernych i wobec swoich wrogów zawsze stosował zasadę przebaczenia i miłości.

Patronat honorowy nad wystawą objął prof. Piotr Gliński, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wystawa Czas to miłość, Miejski Dom Kultury (ul. Edmunda Biernackiego, Opoczno), czynna do 13 listopada

Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego bierze udział w projekcie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kultura dostępna. Muzeum za złotówkę. Celem przedsięwzięcia jest ułatwienie dostępu do kultury i dotarcie do szerokiego grona odbiorców.

W ramach programu, do końca grudnia 2021 r. zapraszamy do naszego Muzeum dzieci i młodzież do 26 roku życia z biletami za symboliczną złotówkę dla gości indywidualnych.

Dodatkowo w ramach programu Kultura dostępna przeprowadzone zostanie 30 nieodpłatnych lekcji muzealnych, przeznaczonych dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich, a także grup przedszkolnych. Autorskie, kreatywne zajęcia prowadzone są w Mt 5,14 przez wykwalifikowanych, pełnych pasji muzealnych edukatorów. Tematyka lekcji dostosowana do wieku słuchaczy oraz – w przypadku osób niepełnosprawnych – możliwości odbiorców.

Kultura dostępna to program wdrażany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego realizacja ma na celu intensyfikowanie i poszerzanie wachlarza inicjatyw ograniczających przeszkody w dostępie do kultury oraz uświadamiających potrzebę uczestnictwa w niej, co stało się celem strategicznych działań Ministerstwa. Kultura dostępna to zebrane w kompletny katalog działania resortu, podległych mu instytucji oraz samorządowych instytucji kultury. Inicjatywy są kierowane do różnych grup społecznych, przede wszystkim osób, które z różnych względów (problemy zdrowotne, niskie dochody, wiek, miejsce zamieszkania) mają problemy z uczestniczeniem w życiu kulturalnym.

Więcej informacji na temat programu Kultura dostępna można znaleźć na stronach Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Uprzejmie przypominamy, że Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego dołączyło także do ogólnopolskiego programu Karta Dużej Rodziny.