AKTUALNOŚCI

KAROL WOJTYŁA POLSCE – JAN PAWEŁ II ŚWIATU

15 czerwca 2023

Człowiek jest powołany do zwycięstwa!

Jan Paweł II (Stadion X-lecia w Warszawie, 17.06.1983 r.)

Od początku swojego pontyfikatu Jan Paweł II przeciwstawiał się przekonaniu, że świat musi być stale podzielony ideologicznie. Wyrazem jego wysiłków w tym kontekście była także II pielgrzymka do Polski. Jej efekty można sprowadzić do kilku wymiarów:

– nauczanie papieskie natchnęło Polaków nadzieją na zmianę ich położenia i podtrzymało sprzeciw wobec komunistycznej dyktatury;

– umocniło polską wspólnotę i jej solidarnościowy charakter;

– podkreśliło realność obecności Polski wśród narodów Europy;

– uzmysłowiło władzom komunistycznym siłę Kościoła jako partnera dialogu;

– papieski sprzeciw wobec zdelegalizowania „Solidarności”, utwierdził Polaków w słuszności ich oczekiwań i działań.

II pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny w dniach 16-23 czerwca 1983 r. przypadła w trudnym okresie dla Polaków, przygnębionych wprowadzonym półtora roku wcześniej przez  gen. Wojciecha Jaruzelskiego stanem wojennym i delegalizacją „Solidarności”. Wprawdzie na czas papieskiej wizyty stan wojenny został zawieszony, ale kilkuset działaczy związkowych nadal pozostawało w więzieniu. Opozycja wyrażała obawy, że władze komunistyczne wykorzystają pielgrzymkę do celów politycznych, uznając ją za przejaw normalizacji życia społecznego. Jednak Jan Paweł II już od pierwszego dnia pobytu w Polsce wyraźnie dawał do zrozumienia, że Kościół nie akceptuje delegalizacji „Solidarności” i nie przestaje ufać, że umowa społeczna zawarta w porozumieniach sierpniowych w 1980 r. zostanie przywrócona. Już w pierwszej swojej homilii w katedrze warszawskiej papież wyraził solidarność z rodakami, „którzy najboleśniej czują cierpki smak zawodu, upokorzenia, cierpienia, pozbawienia wolności, krzywdy, podeptanej wolności człowieka”. Tylko dzięki uporowi Jana Pawła II doszło do jego konspiracyjnego spotkania z przewodniczącym zdelegalizowanej „Solidarności”, Lechem Wałęsą.

W swoim nauczaniu Papież kładł akcent na powołanie chrześcijanina do zwycięstwa i prawo jego ojczyzny do suwerennego bytu. Jako wzorce ukazał Polakom troje patriotów, których beatyfikował podczas pielgrzymki: matkę Urszulę Ledóchowską oraz powstańców styczniowych 1863 r. – oo. Alberta Chmielowskiego i Rafała Kalinowskiego. Tą pielgrzymką Jan Paweł II dodał Polakom ducha i nadziei na odzyskanie upragnionej wolności. Jeden z zagranicznych obserwatorów pielgrzymki, późniejszy minister spraw zagranicznych Francji, Jean-Bernard Raimond, zobaczył papieża „przemierzającego Polskę czasów stanu wojennego i rozkładającego, systematycznie i ze spokojem, kazanie po kazaniu, system Jaruzelskiego w samym sercu imperium sowieckiego”.

* * *

Na temat dziedzictwa pontyfikatu będą rozmawiać uczestnicy międzynarodowej konferencji 17 października 2023 r. Papież światu. 45-lecie pontyfikatu Jana Pawła II  w Mt 5,14 | Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego. Swój udział potwierdzili m.in. Valentina Alazraki, rabin Jack Bemporad, prof. Rocco Buttiglione, prof. Chantal Delsol, Andrea Gagliarducci, prof. Mirosław Marynowicz oraz George Weigel.